Ilustracja (łac. illustratio rozjaśnienie, unaocznienie) – obraz, fotografia, rysunek, rycina lub inny element graficzny dodany do napisanego lub wydrukowanego tekstu (książka, artykuł prasowy, hasło encyklopedyczne), mający za zadanie go uzupełniać, objaśniać albo zdobić. Ilustracja nawiązuje do myśli, historii, tekstu literackiego lub do codziennego życia, jej rolą jest wyjaśnienie i dookreślenie tematu, a także dokumentacja i analiza danego problemu.
Ilustracje wykonywane są za pomocą technik reprodukcyjnych, występujących w danej epoce.
W szerszym znaczeniu ilustracją może być także ornament w postaci inicjału, bordiury czy winiety, w odpowiedni sposób nawiązujący do charakteru książki.
Początki ilustracji książkowej to iluminacje i miniatury, jeszcze wcześniej ilustracje stosowano między innymi w starożytnym Egipcie do uzupełniania hieroglifów. Najsłynniejszym dziełem z tej epoki jest Księga Umarłych. Książkom drukowanym towarzyszył drzeworyt, miedzioryt, litografia, staloryt, obraz wykonany za pomocą druku offsetowego i światłodruku.
