Fontanna - puzzle online
Fontanna
Fontanna (wodotrysk) – urządzenie wodne, najczęściej ozdobne, wyrzucające pod ciśnieniem wodę z dysz lub dyszy. Jest jednym z elementów tzw. małej architektury.
Jedna z konstrukcji składa się z basenu z przelewem i trzonu z dyszą. Do trzonu doprowadzona jest pod ciśnieniem woda, która tryska z jednej lub kilku dysz. Opadająca woda gromadzona jest w basenie. Basen może być złożony z jednej lub kilku mis różnej wielkości i różnego kształtu. Ilość wody w basenach regulowana jest za pomocą przelewów. Innym rodzajem fontann są takie, w których woda spływa w formie kaskad. Najbardziej znanym jej przykładem jest Fontanna di Trevi w Rzymie, która zasilana jest grawitacyjnie, wodą spływającą do niej akweduktem.
Fontanny często mają bogate oprawy rzeźbiarskie lub architektoniczne. Znane były już w starożytności. Służyły ozdobie (umieszczano je w ogrodach, parkach, na placach miast i dziedzińcach pałaców), a także pełniły funkcje użytkowe lub kultowe (np. w meczetach i wczesnochrześcijańskich bazylikach). Przy budowie wykorzystywano czasem źródła artezyjskie.
Współczesne fontanny często mają wbudowane automatyczne urządzenia do iluminacji czy regulacji strumienia wody (przykładem może być Wrocławska Fontanna multimedialna, Multimedialny Park Fontann w Warszawie czy też śpiewająca fontanna w Mariańskich Łaźniach).
Rozróżnia się dwa podstawowe typy fontann:
europejski – woda tryska ponad zbiornik, a następnie wpada do niego, jednocześnie burząc lustro wody; tego typu fontanny rozpowszechniły się w Europie na początku ery nowożytnej i są obecnie najpopularniejsze;
arabski – woda nigdy nie znajduje się w powietrzu, tylko wycieka z otworu po elementach swojej konstrukcji; fontanny tego typu budowali początkowo muzułmanie, głównie na półwyspie Iberyjskim i w Turcji; obecnie fontanny tego typu są mniej popularne od europejskich.